نشریه تامین اجتماعی
سال سوم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1380)

به گونه ای که الن گرینسپن [رئیس بانک مرکزی امریکا] بیان کرده است: اگر صندوقهای امانی تامین اجتماعی از طریق سرمایه گذاری در بازار سهام،به جای خرید اوراق قرضهء انعطاف پذیرتر خزانه دار یامریکا،به نرخ بازدهی بالاتری دست یابند،درآمدهای بخش خصوصی که ناشی از دارایی ها و از جمله اعتبارات صندوقهای بازنشستگی است،به همان میزان سقوط خواهد کرد،و وضعیت مالی آنها را بالقوه به خطر خواهد انداخت. تاثیر خاص یک نظام تقاعد بر ایجاد انگیزه برای بازنشستگی زودتر از موعد شامل سه عنصر است: نرخ نهایی احتمالی برای کار اضافی (مزایای اضافی به نسبت مالیات یا کسور اضافی،برای هر سنی که دریافت مزایا شروع شود) ؛محاسبات اکچوئری برای به تاثیر انداختن شروع دریافت مزایا (صرف نظر از آنکه کار ادامه داشته باشد یا نه) ؛و مقررات ناظر بر این امر که آیا مزایا بر اثر درآمد کاهش می یابد یا نه. اما حتی در قیاس با نظامهایی که بالفعل اجرا می شوند نیز این افسانه اغراق آمیز است: خیلی ساده باید گفت که چنین ادعایی از نظر سیاسی واقع بینانه نیست که چنانچه فاجعه ای مالی اتفاق افتد (مثلا،بازار سهام سقوط کند) و منافع بخشی قابل ملاحظه از مردم به خطر افتد،دولت دست روی دست خواهد گذاشت و به صورتی برای بهبود وضع اقدام نخواهد کرد. استل جیمز (8991) چنین نوشته است: «اطلاعات جمع آوری شده در باب دههء 0891 حکایت از آن دارد که ذخایر اعتباری صندوقهای بازنشستگی عمومی غالبا به شکلی نادرست مورد بهره برداری قرار گرفته و در بسیاری از موارد با زیان همراه بوده است-و علت عمدهء این امر آن است که مدیران عمومی ناچار بوده اند اعتبارات موجود را در سهامی دولتی سرمایه گذاری کنند یا به شرکتهای دولتی در حال ورشکستگی وام دهند،آن هم با بهره ای صوری که بخصوص در دورانهای تورمی حاص لجمع منفی داشته است.

این امر حاکی از آن است که، اگرچه رشد اقتصادی و صنعتی شدن منافع قابل توجهی برای ادامهء زندگی انسانها به ارمغان می آورد اما آنگاه که از میزان معینی فراتر می رود،منافع مزبور رو به کاهش می گذارد. نمودار شماره 3 این نکته حائز اهمیت را نشان داده است: پایین ترین سطح آسایش فردی طی دههء 0991،نه در فقیرترین کشورهای دنیا نظیر هند و نیجریه،بلکه در جوامع کمونیستی سابق (یعنی کشورهای خلف شوروی سابق نظیر مولداوی،بلاروس،اوکراین) مشاهده می شود. در این زمینه حتی در میان کشورهای پیشرفتهء صنعتی هنوز تفاوتهای فراوانی به چشم می خورد (مثلا کشورهای اسکاندیناوی در مرتبه ای بسیار بالاتر از آلمان و ژاپن قرار دارند) ،لکن به نظر می رسد چنین تفاوتی بیش از هر چیز منعکس کننده شیوهء زندگی در هر یک از کشورها باشد تا الزامات اقتصادی. nonmaterial quality of life از میان مسن ترین گروه های سنی در نمودار،اکثریت قابل توجهی ماتریالیست هستند به این معنا که آنها اولویت اصلی خود را آسایش مادی و اقتصادی قرار داده اند که البته تعداد آنها به نسبت 41 به 1 از پست ماتریالیست ها بیشتر است. تحقیقات سال 5991 WVS نشان می دهد که سطح آسایش فردی در روسیه حتی از گذشته نیز پایین تر رفته است (یعنی به رقم بی سابقهء 21-رسیده،و این بدین معنا است که اکثریت مردم روسیه سعادتمند نبوده و در مجموع از زندگی خود رضایت نداشتند). این تفسیر ما را در تبیین این موضوع یاری می کند که چرا دموکراسی اکثریت تنها در مقطع کنونی تاریخ شکل گرفته و چرا،حتی در این دوران،احتمال شکل گیری آن در کشورهای بیشتر توسعه یافته (از لحاظ اقتصادی) ،به ویژه کشورهایی که ارزشهای پست مدرن به میزان قابل ملاحظه ای در آنها رواج یافته،زیادتر است.

"ضرورت اجرای اصلاح زودهنگام و دیرپای سیستم توازن درآمد با هزینه با توجه به پیر شدن جمعیت و ابزارهایی که باید به کار گرفته شود از سالها پیش به خوبی شناخته شده بود (Holzmann, 1988) ،لیکن عدم جذابیت سیاسی مداخله در اصلاح فراگیر سیستم توازن درآمد با هزینه-به سبب آنکه دستاورد مالی و اقتصادی این اصلاحات هناگمی حاصل می شود که سیاستمدار مسئول اصلاحات مزبور پیشتر پست خود را از دست داده است-در انجام تغییرات حاشیه ای مستمر،از نظر تناسب زمانی ایجاد مشکل می کند. این چهار روش،به طور اجمال،به قرار زیر است: *نکول در مورد بخشی از تعهدات نسبت به کارگران موجود،به ویژه کارگران جوانتر،به روشی سازگار و متناسب با تغییرات حتمی در سیستم توازن درآمد با هزینه؛ *استفاده از عواید حاصل از خصوصی سازی دارایی های واجد مالکیت جمعی برای پر کردن خلا (مشکلات مالی) موجود در سالهای اولیهء گذار؛ *استفاده از مقادیر کنترل شده ای از تامین مالی از طریق اخذ وام در طی سالهای اولیه به منظور پخش هزینه های گذار به سالهای اتی که در آن سایر جنبه های اصلاحات،یعنی انگیزه های بهتر برای بازار مالی،کاهش فرار مالیاتی،و استفادهء کاراتر از سرمایهء موجود،سبب افزایش نرخ رشد کشور شده باشد؛و *انجام اقدامات مالی در بیرون از نظام بازنشستگی از طریق افزایش سایر مالیاتها از قبیل ارزش افزوده مالیاتی،1یا کاهش سایر هزینه های دولتی. به نظر من رویکرد چند رکنی دارای چندین مزیت مشخص است: این رویکرد قائل شدن به تمایز بین اهداف فقرزدایی و اهداف جایگزینی درآمد را ممکن می سازد؛تمهیدات و تدابیر کشور برای حمایت از درآمد زمان بازنشستگی را از تنوع مخاطره برخوردار می کند؛در عین حال که بسیاری از دستاوردهای اقتصادی صندوقهای بازنشستگی را حفظ می کند،بار گذار مالی را به حد اقل می رساند؛و در بحث اصلاحات،برای کارگران جوانتر،و آنهایی که با کاهش درآمد نیروی کار ناشی از جهانی شدن مواجه هستند،فایده هایی آشکار دربردارد. "

عناوین موضوعات مورد بحث در گردهمائی های مذکور به شرح زیر است: لاهه،4991،ارتباطات به عنوان پیش نیاز یکپارچگی منابع تکنولوژیکی؛برلین،6991،نوآوری های در تکنولوژی اطلاعات به عنوان عاملی قاطع در توسعه بیشتر سیستم های تامین اجتماعی؛مونتریال،9991،خدمات الکترونیکی: فرصتهای جدید برای ارائه خدمات در طرحهای تامین اجتماعی. مؤسسات تامین اجتماعی،در وهله اول،با ایجاد تغییر در شیوه های انجام کارهای خود، شیوه ارائه خدمات به مشتریان (بیمه شدگان،استفاده کنندگان،کارفرمایان،و دیگر طرفهای ذینفع) ،و به طور کلی در جهت بهبود کارآیی و اثربخشی سیستم خود را از این تکنولوژی های جدید بهره گیری کرده اند. با توجه به ورود تکنولوژی های جدید،تنوع تقاضاها و انتظارات،و الزامات فزاینده مشتریان چگونه می توان ماموریتهای مربوط را به طور موثر به انجام رساند؟ ساختار درونی کار در سیستم های تامین اجتماعی یک بار دیگر نیاز به تغییر داشته و سرمایه گذاری جدید ضروری خواهد بود. Tarjeta de Seguridad Social هدف از اجرای پروژه ساده تر کردن روابط مشتریان با سازمان تامین اجتماعی،به طور خاص و وزارت کار و امور اجتماعی به طور عام،از طریق صدور کارت های انفرادی برای همه اعضای (ثبت نام کرده) -اعم از پرداخت کننده (حق بیمه) و استفاده کننده از مزایا (ذی نفع) بوده است. *ادغام تکنولوژی های متعدد توسعه عمده دیگر یکه ضمن برنامه اطلاعات استراتژیک شماره 2 مطرح است ایجاد یک مرکز تلفنی است که به منظور استقرار انگیهز به هم پیوستگی خدمات و به کار گرفتن برخی از کارکنان دفتر اشتغال و آموزش حرفه ای در این مراکز،به سیستم هی کامپیوتری نیز متصل شود-به مراکزی که به جای ایفای نقش به عنوان نماینده های آن مؤسسه،در مقام مشاوران آموزش دیده برای پاسخ به سؤالات عمل کرده اما در عین حال اطلاعات مربوط به فرصتهای شغلی ارائه شده و خدمات موجود را در اختیار پرسشگران قرار دهند.

"از لحاظ محاسبات جبری،هزینهءهای کل (TC) معادل هزینه های ثابت (FC) به اضافه هزینهء متغیر هر واحد (VC u) ضربدر کمیت واحدهای [خدمات] ارائه شده (Q) است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) مراکز (واحدهای) مسئول بودجه 1 (درآمد-هزینه) هزینه ها در جایی شکل می گیرند. اکنون همهء هزینه های مرکز یا مراکز بعدی (از جمله هزینه های تخصیص یافته از اجاره بها و خدمات شهری) در سلسله مراتب، (در این نمودار،دفتر امور اجرایی) به باقیمانده مراکز مسئول بودجه (هزینه-درآمد) تخصیص داده می شوند. در این مثال همهء هزینه های دفتر اجرایی (منجمله هزینه های تخصیص داده شده به دفتر امور اجرایی از بابت اجاره بها و خدمات شهری) ،با استفاده از معیار مناسب تخصیص، به دیگر مراکز مسئول بودجه (هزینه-درآمد) باقیمانده تخصیص داده می شوند. ادامه تخصیص تقلیل-گام به گام (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودارهای شماره 5 و 6 باقیمانده فرآیند شیوه تقلیلی-گام به گام تخصیص هزینه را،با همه هزینه هایی (از جمله هزینه های تخصیص داده شده از واحدهای سطوح بالاتر) که از هریک از لایه های بعدی مراکز مسئول بودجه (هزینه-درآمد) تخصیص می یابد،نشان می دهد. این روش (بالا-پایین) ،زمانی که هزینه متغیر به ازای واحد بدون تغییر باقی بماند و هنگامی که هزینه های ثابت در طول دورهء زمانی مورد استفاده تغییر نکند،بسیار کارآمد است. این شیوه،زمانی که هزینه های ثابت به میزان وسیعی دستخوش تغییر می شوند (مثلا،زمانی که صورتحسابهای خدمات شهری در ماه های زمستان و تابستان با یکدیگر بسیار متفاوت است،یا زمانی که تاسیسات جدیدی در فاصله ماه های با حجم کار بالا و حجم کار پایین مورد استفاده و بهره برداری قرار می گیرند) از قابلیت اتکای کمتری برخوردار است. توجه کنید که 000, 38 دلار هزینه ثابت بخش کودکان هزینه های بالاسری تخصیص داده شده است که کلینیک نمونه می باید حتی اگر هیچ فعالیتی در آنجا وجود نداشته باشد آن را تحمل کند. "

رفاه اجتماعی در جهان امروز گردآوری و ترجهم دکتر ناصر موفقیان *ارزیابی کیفی سازمان های خدمات اجتماعی در انگلستان *بیمه گران سراسر جهان به دولتها متوسل می شوند *برنامهء بین المللی تحکیم گفت وگوهای اجتماعی *نایک: در پاکستان و کامبوج از کار کودکان سوءاستفاده کرده ایم *بودجهء تامین اجتماعی فرانسه با ضعیف ترین اکثریت به تصویب رسید *تاثیر مقاوله نامهء حقوق بشر بر مؤسسات خیریه *نظام بیمه های درمانی آمریکا پیشر شده است *تغییر رفتار شرکتهای چندملیتی در کشورهای توسعه نیافته *نیمی از کودکان،شهر لندن در فقر به سر می برند *در سال 2002 مستمری بگیران آمریکایی درآمد کمتری خواهند داشت *تروریسم میکربی: گفت وشنودی با مدیر بخش بیماری های عفونی در سازمان بهداشت جهانی *حرمت کار،امنیت کار: فراخوان جهانی مدیرکل دفتر بین المللی کار خوآن سوماوا *بیمه های درمانی در آمریکا: ورکستگی یا بخش خصوصی؟ *طرحهای پژوهشی بین المللی-سازمان بین المللی کار *فشرده یک کتاب: چرا باید از هم اکنون برای حفظ و تحکیم تامین اجتماعی بکوشیم؟ مآخذ: *Independent*Le Monde*Ilo*USA TODAY*Associated Press*AFP *Network Social Security*CNN*Reuter*Gardian*HWO. " با توجه به مجموع رویدادها و دگرگونی های اخیر این پرسش اساسی مطرح می گردد که پس از سه دههء پرماجرا که در طی آنها شرکتهای چندملیتی با استفادهء نه چندان منصفانه از کشورهای در حال توسعه و منابع آنها به رشد و گسترش خود ادامه داده اند،آیا رویدادهای 11 سپتامبر توانسته است نقش مؤثری در بیداری وجدان آنها داشته باشد؟ نیمی از کودکان شهر لندن در فقر به سر می برند "هرچه سطح تسهیلات رفاهی و تامین اجتماعی نازل تر باشد،احتمال وقوع حوادث و بیماری های عفونی بیشتر خواهد بود.

رفاه اجتماعی در جهان امروز گردآوری و ترجهم دکتر ناصر موفقیان *ارزیابی کیفی سازمان های خدمات اجتماعی در انگلستان *بیمه گران سراسر جهان به دولتها متوسل می شوند *برنامهء بین المللی تحکیم گفت وگوهای اجتماعی *نایک: در پاکستان و کامبوج از کار کودکان سوءاستفاده کرده ایم *بودجهء تامین اجتماعی فرانسه با ضعیف ترین اکثریت به تصویب رسید *تاثیر مقاوله نامهء حقوق بشر بر مؤسسات خیریه *نظام بیمه های درمانی آمریکا پیشر شده است *تغییر رفتار شرکتهای چندملیتی در کشورهای توسعه نیافته *نیمی از کودکان،شهر لندن در فقر به سر می برند *در سال 2002 مستمری بگیران آمریکایی درآمد کمتری خواهند داشت *تروریسم میکربی: گفت وشنودی با مدیر بخش بیماری های عفونی در سازمان بهداشت جهانی *حرمت کار،امنیت کار: فراخوان جهانی مدیرکل دفتر بین المللی کار خوآن سوماوا *بیمه های درمانی در آمریکا: ورکستگی یا بخش خصوصی؟ *طرحهای پژوهشی بین المللی-سازمان بین المللی کار *فشرده یک کتاب: چرا باید از هم اکنون برای حفظ و تحکیم تامین اجتماعی بکوشیم؟ مآخذ: *Independent*Le Monde*Ilo*USA TODAY*Associated Press*AFP *Network Social Security*CNN*Reuter*Gardian*HWO. " با توجه به مجموع رویدادها و دگرگونی های اخیر این پرسش اساسی مطرح می گردد که پس از سه دههء پرماجرا که در طی آنها شرکتهای چندملیتی با استفادهء نه چندان منصفانه از کشورهای در حال توسعه و منابع آنها به رشد و گسترش خود ادامه داده اند،آیا رویدادهای 11 سپتامبر توانسته است نقش مؤثری در بیداری وجدان آنها داشته باشد؟ نیمی از کودکان شهر لندن در فقر به سر می برند "هرچه سطح تسهیلات رفاهی و تامین اجتماعی نازل تر باشد،احتمال وقوع حوادث و بیماری های عفونی بیشتر خواهد بود.

"با مروری بر سیاستهایی که در اکثر کشورهای جهان به منظور مقابله با اعتیاد اتخاذ گردیده و به مورد اجرا درآمده است،مشخص می شود که بجز در چند کشور پیشرفته این سیاستها عمدتا به مبارزه با توزیع و مصرف مواد مخدر محدود شده و در زمینه پیشگیری و از بین بردن عوامل مؤثر در گرایش به توزیع و مصرف این مواد،اصلاح شیوه رفتار،و بازپروری و نوتوانی معتادان گامهای مؤثری برداشته نشده است. 5)اجرای برنامه های خاص آموزشی برای معتادان درمان شده یا در حال درمان و خانواده های آنان با توجه به نیازهای ویژه این گروه؛ 6)اجرای برنامه های فرهنگی و ورزشی با هدف آموزش برای پیشگیری از رشد اعتیاد بخصوص در اقشار جوان و نوجوان از طریق مشارکت مستقیم آنان در اجرای برنامه ها؛ 7)مطالعه و تحقیق در برنامه های آموزشی و تجارب به دست آمده در ایران و جهان؛ 8)کمک به توسعه و تقویت مراکز درمانی در کشور به منظور فراهم نمودن زمینه دسترسی آسان به خدمات درمانی برای گروه های مختلف درآمدی؛ 9)کمک به رفع مشکلات و موانع درمان اعتیاد در کشور از لحاظ ساختاری،دارو،تجهیزات،و امکانات؛ 01)تلاش در راستای ارتقای شیوه های درمان با مشارکت جامعه پزشکی و درمانی کشور و بهره گیری از تجارب موفق بین المللی در این زمینه؛ 11)کمک به ایجاد زمینه های مستعد فرهنگی در جامعه برای پذیرش بیماران درمان شده در مراکز کار و فعالیتهای اجتماعی؛ 21)تلاش در جه تا یجاد و توسعه زمینه ها و فرصتهای شغلی برای آسیب دیدگان از اعتیاد؛ 31)گسترش فرهنگ و روحیه مددکاری در جامعه با مشارکت داوطلبان و بهره گیری از آنان در مراکز جمعیتی به منظور رسیدگی به وضعیت خانواده های آسیب دیده از اعتیاد؛ 41)گسترش فرهنگ مشاوره در رفع معضلات خانوادگی و سعی در بهره گیری بهینه از مراکز مشاوره موجود و توسعه ظرفیت مشاوره تخصصی در خصوص خانواده های آسیب دیده از اعتیاد؛ 51)تلاش در جلب مشارکت وسیع و همه جانبه سازمان های حمایتی موجود اعم از دولتی و غیردولتی جهت رفع مشکلات خانواده های آسیب دیده از اعتیاد؛ 61)تلاش در توانمندسازی زنان و فرزندان آسیب دیده در جهت خودکفایی و خوداتکایی اجتماعی؛ 71)برنامهء جامع حمایت از خانوادهء معتادان در حین درمان و ترک اعتیاد می تواند با الهام از برنامهء حمایت از خانواده های نیازمند و زنان سرپرست خانواده اقتباس و تدوین گردد. "

"این مقوله در محیط اسلام و شریعت محمدی صلی الله علیه و سلم با همان پرسش تاریخی اهل دانش روبه رو گردیده است که آیا تامین اجتماعی مورد پذیرش دین و شریعت قرار می گیرد یا امری نامشروع است؟ قدم اول در این راه عرضه کردن این پرسش به قرآن است تا معلوم شود که رویکرد قرآن به این موضوع چگونه است؟آیا آن را رد می کند یا تایید،یا در مقابل آن سکوت کرده و هیچ گونه ممانعتی پیشنهاد نمی کند؟ برای این منظور،نسبت مقولهء تامین اجتماعی با تعالیم قرآنی را در سه بخش "مبانی و اهداف، راهبردهای حمایتی و راهبردهای بیمه ای "با تعالیم قرآنی،اجمالا مورد بررسی قرار می دهیم. این تاکید و تکرار ارزش امنیت در قرآن و پربها دانستن آن تا جایی که برای تضمین آن "وثیقه "طلب می شد (یعقوب پیامبر علیه السلام از برادران یوسف طلب وثیقه در مقابل فرستادن بن یامین همراه آنان کرد) 3می تواند دیدگاه "کالا بودن تامین "در مقولهء تامین اجتماعی و خصوصا راهبردهای بیمه ای را تایید و تاکید کند. متون مربوط به "نهادهای بین المللی تامین اجتماعی "نیز در تعریف این مقوله،از آن به عنوان "حمایتی که جامعه در قبال پریشانی های اجتماعی و اقتصادی به اعضای خود ارائه می کند"3یاد کرده است. وقتی از همبستگی اجتماعی و برادری ایمانی و ضرورت فقرزدایی یا پیشگیری از قرار گرفتن افراد جامعه در معرض فقر و محرومیت سخن به میان می آید،ضرورتا این خطاب متوجه کلیهء پیروان شریعت و تمامی افراد جامعه می شود-آنانی که توانایی و برخورداری کافی برای پذیرش مسئولیت دارند و خواسته یا ناخواسته در مقام و موقعیتی قرار می گیرند که نیازمندان برای رفع نیاز خویش به آنان مراجعه می کنند (خواه مقام حکومتی باشد یا مقام و موقعیت اقتصادی). "

"به منظور تنفیذ سیاست موردنظر در مادهء ق مقاوله نامه،و با توجه به حوزه های عملیات فنی فهرست شده در بند 3 این توصیه نامه،مقامات مسئول هر کشور عضو باید- (الف) مقررات،آئین نامه ها یا دیگر مفاد قانونی لازم برای تامین ایمنی و بهداشت محیط کار را تهیه نمایند،و ارتباطهای موجود بین ایمنی و بهداشت،از یک سو،و ساعات کار و وقفه های استراحی،از سوی دیگر،را نیز ملحوظ دارند؛ (ب) اسناد قانونی مربوط به ایمنی و بهداشت شغلی و محیط کار،و همچنین مقررات مصوب در زمینهء اجرای زیر بند (الف) از این بند را،در پرتو تجربیات و پیشرفتهای حاصل در تکنولوژی را هرچندگاه یک بار مورد تجدیدنظر قرار دهند؛ (پ) مطالعات و تحقیقات لازم را برای شناسایی احتمالات خطرآفرین به عمل آورد و راه های عملی مرتفع ساختن آنها را نیز بیابند؛ (ت) اطلاعات و توصیه های لازم را به طرزی مناسب به کارفرمایان و کارگران ابلاغ نمایند و تسهیلات لازم را برای پیشبرد همیاری بین آنها فراهم سازند،و در صورت ضرورت برنامهء ویژه ای برای آموزش کارگران مهاجر به زبان مادری آنها ترتیب دهند؛ (ث) اقدامات لازم را برای پیشگیری حوادث مصیب ابر به عمل آورند،و تدابیر جامع و یکپارچه ای را که باید،به ویژه در مناطق صنعتی بالقوه خطرناک برای کارکنان و مردم اطراف،و در سطوح مختلف اتخاذ شود با یکدیگر هماهنگ سازند؛ (ج) ارتباطی مطمئن و قابل استفاده با سیستم هشداردهندهء حوادث بهداشتی و ایمنی شغلی در سازمان بین المللی کار برقرار سازند؛ (چ) برای کمک به کارگران معلول تدابیر لازم و مناسب اتخاذ نمایند. "